POMIĘDZY ZMYSŁOWOSCIĄ A LOGIKĄ
Categories: > malarstwo
Wystawa malarstwa Karoliny Zdunek „W poszukiwaniu głębi…”
Karolina Zdunek podczas wernisażu, 12 kwietnia 2012r., fot. Miłosz Kulawiak
Galeria EL w Elblągu jest jedną z ciekawszych „przestrzeni wystawienniczych” w Polsce. Stworzona w 1961 roku przez Gerharda Bluma Kwiatkowskiego w dawnym kościele podominikańskim, poprzez brak neutralności, gotyckie wnętrze i ściany z cegły, zaprzecza wszelkim zasadom współczesnej wystawienniczej poprawności. To miejsce uwodzi jednak swoją specyfiką oraz historią.
Galeria przechodziła różne koleje losu – w latach 60. dzięki energii Gerharda Kwiatkowskiego, jej założyciela oraz inicjatora Biennale Form Przestrzennych realizowanego przez blisko dekadę przy współpracy z lokalnymi zakładami Zamech, stała się centrum sztuki konkretnej i reduktywistycznej, gdzie rozwijała się koncepcja sztuki pojęciowej. Miejsce to funkcjonowało jako Laboratorium Sztuki, a jak można dowiedzieć się ze strony internetowej istotą tego eksperymentu było wypełnienie treścią jednego ze sztandarowych haseł awangardy – integracji sztuki i techniki – jako idei konfrontacji warsztatu pracy robotnika i artysty. Gerhard Blum Kwiatkowski w 1974 roku wyjechał do Niemiec, gdzie kontynuował swoją działalność. W ubiegłym roku Galeria EL została ponownie otwarta po remoncie i wybudowaniu we wnętrzu kościoła ultranowoczesnej empory ze szkła i stali, nawiązującej do zniszczonej w czasie wojny empory drewnianej. Ta doskonała, świetnie odcinająca się od ceglanych murów konstrukcja, mieści teraz podarowaną przez założyciela galerii kolekcję sztuki konkretnej – 200 dzieł znakomitych reprezentantów tego nurtu.
fot. Miłosz Kulawiak
Architektura i historia miejsca nie są łatwym kontekstem dla organizowanych tu wystaw. To bardzo trudna przestrzeń, z wieloma ograniczeniami natury technicznej i wizualnej. Tworzenie tu wystaw to prawdziwe wyzwanie nakazujące narzucenie sobie dyscypliny oraz porzucenie kuratorskich i ekspozycyjnych schematów. Wyzwanie to podjęła Karina Dzieweczyńska, która w gotyckie wnętrze z reduktywistyczną tradycją wprowadziła obrazy Karoliny Zdunek. Ta wystawa to wizualna łamigłówka. Przestrzenie modernistycznych budynków, przez które prowadzi nas artystka we wnętrzu byłego kościoła zyskują odrębny wyraz. Zderza się tu potężna, wspaniała architektura gotycka z architekturą wyobrażoną, przetworzoną, namalowaną, ale działającą na zmysły tak samo intensywnie jak strzeliste nawy i maswerkowe okna.
Karolina Zdunek, Karina Dzieweczyńska (kurator wystawy), fot. Miłosz Kulawiak
Innym niezwykle ciekawym motywem tej wystawy jest kontekst kolekcji sztuki konkretnej Gerharda Bluma Kwiatkowskiego. Reduktywizm oraz pojmowanie sztuki jako wyniku intelektualnej operacji i matematycznej kalkulacji przynosi dzieła stworzone w niezwykłym rygorze formalnym, zimne i idealne. Malarstwo Karoliny Zdunek, która również odwołuje się do tradycji sztuki abstrakcyjnej i konstruktywizmu stanowi swoistą kontynuację i poszerzenie koncepcji Bluma Kwiatkowskiego.
Karolina Zdunek, Karina Dzieweczyńska, fot. Miłosz Kulawiak
W pracach Zdunek oprócz geometrii mamy bowiem emocje, a także oddziaływanie kolorem, skalą, fakturą grubo nakładanej farby, a nawet jej zapachem. Jak mówi sama artystka: „Nie chcę, aby pomimo prostoty języka, jakim się posługuję, obrazy były bezosobowe. Interesuje mnie oddanie określonego stanu. Ważna jest dla mnie emocjonalna strona, ale podana w dość zimnej, zdystansowanej, przefiltrowanej już formie. Poszukuję odpowiednich proporcji pomiędzy zmysłowością a logiką, emocją a trzeźwością postrzegania. Ta zmysłowość uwidacznia się chociażby w sensualnym podejściu do samej farby”. Wystawa Zdunek poszerza znaczenia elbląskiej kolekcji, stanowi jej znakomite dopełnienie przekonując o głęboko przemyślanej koncepcji rozwoju tego niezwykłego miejsca.
Agnieszka Rayzacher
Wystawa malarstwa Karoliny Zdunek „W poszukiwaniu głębi…”
Termin: 12 kwietnia – 13 maja 2012; Centrum Sztuki Galeria EL w Elblągu
Kurator wystawy: Karina Dzieweczyńska
Na tle "Mrówkowca", fot. Miłosz Kulawiak
